Merhaba sevgili ebeveynler. Bu yazımda çocuklarda ekran faaliyetinin yoğun olmasının zararları ve nasıl sınır koyabileceğimiz hakkında konuşacağız.
Bildiğiniz üzere çocukların tablet, telefon ve televizyon kullanımı oldukça yaygınlaşmış durumda. Biz yetişkinler bu aletlerle uzun süre vakit geçirdiğimiz gibi çocukların da buna ilgisi oldukça büyük. Bu durumda çoğu anne baba, çocukların bu aletleri kullanmasında pek de fazla sorun görmüyorlar. Çocuklar en çok model alma üzerine öğrenirler. Çocuğun karşısında elinde telefon ve tablet olan bir anne-baba modeli varsa çocuğun da bunu örnek alması çok olası bir durumdur.
Zamanını dolduramayan çocuk evde sıklıkla telefon, tablet gibi aletlerle zaman geçirmeye başlayacaktır. Bu sebeple ebeveynlerin yapması gereken çocuklarıyla birlikle kaliteli zaman geçirmek. Oyun oynayabilirler, etkinlik yapabilirler. Yaratıcı fiziksel gelişimi destekleyici etkinlikler yapabilirler.
Önerilen çocukların 3 yaşına kadar telefon, televizyon ve tabletten uzak kalmasının daha sağlıklı olacağı yönündedir. 3 yaş sonrasında ise günde 1 saati aşmayacak şekilde kullanımı önerilebilir.
Bu noktada ailelere oldukça büyük görevler düşmektedir. Çocukların izlediği programları takip etmeli. Aile içinde anne -baba -çocuk olmak üzere birlikte çocukların gelişimini destekleyecek programlar izleyebilirler.
3T yani tablet, telefon ve televizyonu yoğun kullanan çocuklarda sık görülebilecek davranışlar şunlardır: Örneğin çocuğa seslenildiğinde çocuğun tepki vermemesi, dikkati yoğunlaştıramama, dil ve konuşma geriliği. Çocukların dil gelişimini 4 yaşına kadar tamamlamaları gerekmektedir. Tablet, telefon ve televizyona maruz kalan çocuklarda dil gelişimi biraz gerilemiş olabilir. Dikkat eksikliği, aile ve arkadaşlarıyla sosyal iletişimin zayıf olması, ileride derslerinde başarısızlık ve ergenlik dönemine geldiklerinde belirli birtakım sorunlar görülebilmektedir. Bir diğeri ise teknolojik aletlerin çocukları bağımlı hale getirmesidir. Bu teknolojik aletleri çocukların elinden aldığınızda ağlama krizleri, öfke patlamaları, huzursuzluk, kaygı ve aşırı hareketlilik davranışları gözlemliyoruz.
Aileler ise bu durumda ne yapacaklarını bilmediğinden veya çocuk mutsuz olmasın diye yoksunluk hissedilen teknolojik aletleri yine çocuklarına verebilmektedirler. Böyle durumlarda da çocuklarda depresyon, dikkat eksikliği ve otizm görülebilir.
ÇOCUKLARIMIZI NASIL YÖNLENDİRMELİYİZ?
3 yaşına kadar çocuklar tablet, telefon ve televizyon kullanımına maruz kalmamalılar. 3 yaşından sonra günde 1 saat ve 3-5 yaş arasındaki çocuklarda ise günde 2 saati aşmamaları gerekiyor.
DAHA FAZLA KULLANMAK İSTEYEN ÇOCUKLARA KARŞI NASIL DAVRANMALIYIZ?
Örneğin çocuğa iki seçenek sunabilirsiniz. ‘’Tabletten oyun mu oynamak istersin yoksa televizyon mu izlemek istersin?’’ gibi bir seçenek sunarak onun vereceği cevaba göre adım atabilirsiniz. Süre konusunda ne kadar kararlı olduğunuzu ona hissettirmelisiniz. Örneğin çocuğunuz daha fazla kullanmak istediğinde şöyle söyleyebilirsiniz.
‘’Biliyorum daha fazla kullanmak izlemek istiyorsun. Ama senin için sağlıklı olan bu anlaşmamız böyle. Lütfen unutma.’’ gibi telkin edici cümleler kurabilirsiniz.
Unutmayın hiçbir ekran ebeveynin sıcak bir gülümsemesinden daha yararlı değildir.
